Debat Pas op! Kunst in de buurt #2
Op donderdagavond 14 februari 2008 heeft de Vrije Ruimte een debat georganiseerd over rol van culturele initiatieven in het grootstedelijke herstructureringsproces. Buurtbewoners, kunstenaars en creatieven gaan in debat met vertegenwoordigers van de gemeente en woningbouwverenigingen over de vraag welke rol culturele initiatieven als Kinetisch Noord en het Volkskrantgebouw spelen in het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid en kapitaalkrachtige bewoners.
Door een zeer onconventionele coalitie van vastgoedhandelaren, woningcorporaties en de gemeente krijgen kunstenaars en creatieven de laatste jaren in steeds meer stadswijken goedkope werkruimte aangeboden. Grote groepen kunstenaars en creatieven kunnen zich voor bepaalde tijd tegen geringe kosten vestigen in jarenlang leegstaande winkelpanden, in onbruik geraakte scholen, oude industriële loodsen of kantoorpanden.
De promotie van grootstedelijke culturele projecten in diverse wijken in de stad is onderdeel van een wereldwijde stedelijke ontwikkeling: de jacht op de culturele producent én consument. Toverwoord in deze race om de culturele producent is ‘creativiteit’. Het behouden, opleiden en binnenhalen van de ‘creatieve klasse’ bepaalt het economische welvaren van de stad. Een aantrekkelijk grootstedelijk klimaat is daarvoor een absolute voorwaarde. Hiervoor is in de ogen van stadsbestuurders behalve ruime en luxe woningen en hoogwaardige voorzieningen, en aantrekkelijk cultureel klimaat onontbeerlijk.
Niet toevallig valt het stimuleren van deze kunstenaarsinitiatieven samen met grootschalige herstructureringen van wijken zoals de Westelijke Tuinsteden, de Indische buurt en de Noordelijke IJ-oevers. Doel van dit proces is een minder eenzijdige ‘kansarme’ bevolkingsamenstelling. Hiervoor worden op grote schaal nieuwe koopwoningen gerealiseerd ten koste van sociale huurwoningen. De komst van creatieven lijkt een verandering in te luiden die de bewoners juist erg veel aan gaat. Zou bij de argeloze bewoner de alarmbel moeten afgaan als er creatievelingen de wijk intrekken?
Het antwoord op deze vraag wordt in een debat met bovenstaande sprekers onderzocht: Welke rol spelen cultuurplekken als katalysator van nieuwe bedrijvigheid?De rol van NSDM als een creatief milieu. Welke rol spelen cultuurplekken als aantrekker van kapitaalkrachtigere bewoners?Het Volkskrantgebouw als voorbode van de urban vílla’s.
Zie de Column van Matthias Pauwel
